1873’te Şam’da,Gaziantep’ten gelen çok ünlü bir haham ailede (Dedesi Jacob Antebi,1840 daki Şam Olayında bir kahraman,Babası Kahire’deki Beth Din başkanıydı) doğan Albert Abraham Antebi 15 yaşındayken Paris’e geldi ve orada gelecekteki karısı Henriette ile tanıştı.Paris de Teknoloji Enstitüsü’nü bitirdi.
Antebi,akıcı Fransızca,İbranice,Arapça konuşa bildiği gibi 3 veya 4 farklı hukuk alanında da – Beth Din,Fransız Yasası, Osmanlı Hukuku – oldukça etkindi.
Bir süre sonra Yeruşalayim’e pragmatik çok kültürlü bir Yahudi laikçi olarak döndü ve Rothschild’in sağ kolu ve tercümanı oldu (Yeruşalayim deki Alliance Okullarında önce öğretmenlik sonra da 1914 yılına kadar bu Okullarda İdarecilik yaptı)
Yeruşalayimde hızla en güçlü Yahudi ve Arap ailelerin,yabancı diplomatların,bankacıların ve ana aktörlerin ortak müzakerecisi haline geldi ancak;Yeruşalayim Hahambaşısı ile arası (Fransız usülü laik eğitim verdiği için hahamlar başta olmak üzere dindar Yahudi aileler,bu okullara şiddetle karşı çıktılar: hatta zaman zaman bu okullara saldırarak sınıflardaki mobilyaları kırıp döktüler) iyi olmadığından gorevinden alinmasi için çok uğraştı.1908 İhtilali’nin (İkinci Meşrutiyet) ardından Haim Nahum,imparatorluğun hahambaşısı olunca Antebi’nin bu isteğini kabul etti ve Yeruşalayim hahambaşı’sını değiştirdi.
Antebi Yahudi Cemaatinde bile- Ashkenazi ,Sefarad,Siyonistler,Ortodoks,Alman (ve ABD’li Alman Yahudileri)- her türlü düşman ve rakiple karşılaştı ancak daima Siyonist İdeallerine sadık kaldı.
Yafa’da şubesi bulunan Anglo-Palestine Company vasıtasıyla Yahudi kolonilerine iş kurmaları ve işlerini büyütmeleri için krediler sağladı.
1909 yılında Sefarad kökenlilerin çıkardığı ha-Herut gazetesinde yazarlık yapmaya başlayan Antebi 1912 yılında İstanbul’a giderek,Ben-Gurion,arkadaşları Yitzhak Ben-Zvi (İsrail’in 2.Cumhurbaşkanı) Moşe Şarett (İsrail’in 2. Başbakanı) ve Israel Shochat (Bar Giora’nın kurucusu ve Devletin kuruluşunu takiben Emniyet Müdürü olarak görev yapmıştır) ile beraber bir daire tutarak İstanbul Üniversitesi’nde Hukuk okumaya başladı,Ben-Gurion,Ben-Zvi ve diğer arkadaşları İstanbul’da birtakım siyasi faaliyetlerde bulundu.Daha sonra İstanbul’a gelen Albert Antebi de onlara katıldı.
Osmanlı’nın 1.Dünya Savaşında Almanya’nın yanında savaşa girmesi,Rus vatandaşı olan Yahudilerin sınır dışı edilmesine yol açtı.
Buna mani olmak için Osmanlılaşma Komitesi Kuruldu.Albert Antebi,Yitzhak Ben-Zvi ve David Ben-Gurion da bu komiteye katıldılar.
Yafa’daki Siyonist ofis ve bu komitenin mensupları,farklı uyruğa mensup Yahudilerin derhal Osmanlı vatandaşlığına geçmesi için çalışmalara başladı.
Antebi,çalıştığı ha-Herut gazetesinde Yahudilerin Osmanlı vatandaşlığına geçmesi için çağrıda bulundu.Fakat sadece sekiz bin Yahudi vatandaşlığa geçti,diğerleri Eretz İsrael’i ya kendileri terk etti ya da sınır dışı edildiler.
1915 yılı başında Hilal-i Ahmer ( Kızılay) Cemiyeti’nin Yeruşalayim şubesi açıldı.Cemiyetin başkanı,Belediye Reisi Hüseyin El-Hüseyni Bey,vekili ise Antebi oldu.
Aynı günlerde Cemal Paşa,şüphelendiği Siyonistleri tevkif etmeye başladı. Tutuklananlar arasında Ben-Gurion ve Ben-Zvi de vardı.
Cemal Paşa ile çok yakın olan Antebi onlar için aracı oldu.Serbest bırakılan Ben-Gurion ve Ben-Zvi Eretz israel dışına çıkarıldılar.
Ancak Eylül 1916’da Cemal Paşa arası çok iyi olduğu halde Antebi’yi de Eretz israel den çıkardı.
Bunun üzerine Antebi,Doğu Cephesinde bulunan Mustafa Kemal’in yanına gitti ve 2 yıl yanında kaldı,bir yandan da yardım faaliyetlerine devam etti.
Osmanlı savaştan çekilince Antebi İstanbul’a gitti. Antebi,Mart 1919’da İstanbul’da Fransız elçiliğinde tercüman olarak çalışırken aniden hastalanarak (tifüsten) öldü.
Albert Antebi,öldüğünde henüz 46 yaşında bile değildi.
Albert Abraham Antebi’nin Mezarı İstanbul Galata’dadır.
Sarp OBAY