Savaşın 12`inci gününde Ukrayna kıtlık endişesi ile gıda ürünlerinin ihracatını askıya aldı. Bu kapsamda “et, çavdar, yulaf, karabuğday, şeker, darı ve tuz” dahil gıda ürünleri ihraç edilmeyecek.
Rusya’nın Ukrana’ya yönelik saldırıları devam ederken Ukrayna hükümetinden, ülkede gıda kıtlığı yaşanma riski nedeniyle bazı gıda maddelerinin ihracatına ilişkin yeni bir karar geldi. Kiev hükümeti tarafından yapılan açıklamada, Rusya ile devam eden savaş nedeniyle ülkede gıda kıtlığı riskine karşın, bazı gıda ürünlerinin ihracatının askıya alınmasına karar verildiği ifade edildi. Kiev hükümeti, “et, çavdar, yulaf, karabuğday, şeker, darı ve tuz” ihracatının durdurulacağını, buğday, mısır, kümes hayvanları, yumurta ve yağ ihracatına ise ancak Ukrayna Ekonomi Bakanlığı’n onay vermesinin ardından izin verileceğini kaydetti.
Ukrayna Başbakanı Denys Shmyhal ise yaptığı yazılı açıklamada, “Ukrayna’ya ihtiyacı olan her şeyi sağlamalıyız. Hükümet, üretimleri için bir dizi sosyal açıdan önemli mal ve hammaddenin ihracatını kısıtlama kararı aldı. Gıda güvenliğinin kontrolü şu anda Ekonomi Bakanlığı’nın önceliklerinden biridir” dedi.
IMF:
“Ukrayna’daki savaşın, dünya ekonomisine ciddi etkileri olacak.”
Putin: “Yaptırımlar savaş ilanı gibi” IMF: “Yaptırımların küresel ekonomiye ağır bir etkisi olacak” Doster: “Etkiler ama çökertmez”
Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı üzerine bu ülkeye konulan yaptırımlar tartışılıyor. Rusya Devlet Başkanı Putin, Batı’nın yaptırımlarını “savaş ilanı gibi” olarak nitelendirirken, Uluslararası Para Fonu (IMF) Yaptırımların küresel ekonomiye ağır bir etkisi olacağını açıkladı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, yaptığı açıklamada, Batı’nın Rusya’ya yönelik yaptırımlarının “savaş ilanı gibi” olduğunu belirtti. Putin, “Ukrayna’nın askerden ve Nazizm’den arındırılması” ve “tarafsız bir statüye” sahip olmasını istediklerini söyledi. Putin ayrıca, Ukrayna’nın “uçuşa yasak bölge” ilan edilmesini isteyen ülkelerin Rusya tarafından “çatışmanın tarafı” olarak değerlendirileceğini ifade etti. Ülkede sıkıyönetim ilan etme planı olmadığını belirten Putin, “Sıkıyönetim saldırının dışarıdan geldiği hallerde kullanılmalı. Şu anda böyle bir durumla karşı karşıya değiliz, umarım olmayız da…” dedi.
Uluslararası Para Fonu (IMF), Ukrayna’da devam eden savaş ve ilgili yaptırımların küresel ekonomi üzerinde “ağır” bir etkisi olacağını belirterek, Ukrayna’nın 1,4 milyar dolarlık acil finansman talebinin en erken gelecek hafta değerlendirilmesinin beklendiğini bildirdi.
IMF’den yapılan açıklamada, fonun icra kurulunun Kristalina Georgieva başkanlığında toplandığı ve Ukrayna’daki savaşın ekonomik etkileri ile etkilenen ülkeler için olası hızlı finansal yardımın görüşüldüğü belirtildi.
Ukrayna’daki savaşın ülkenin fiziksel altyapısına büyük zararlar verdiğine dikkati çekilen açıklamada, komşu ülkelere 1 milyondan fazla mülteci dalgasına ve Rusya’ya yönelik benzeri görülmemiş yatırımların açıklanmasına neden olduğu aktarıldı.
Açıklamada, “Durum oldukça değişken ve görünüm olağanüstü belirsizliğe tabi olsa da ekonomik sonuçlar şimdiden çok ciddi.” değerlendirmesi yer aldı.
“Yaptırımlar Rusya’yı zorlar ama çökertmez”
Rusya’ya yaptırımları değerlendiren Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi ve Uluslararası İlişkiler uzmanı Prof.Dr Barış Doster Amerika; Küba’ya, İran’a, Suriye’ye, Vanezuella’ya yıllarca yaptırım uyguladığını, bundan dolayı o ülkeler çocuklarına ilaç bile alamayacak duruma getirilerek sıkıntıya sokulduğunu, ama yaptırım nedeniyle o ülkelerden hiç biri çökmediğini, bu yaptırımlar da böyle olacağını söyledi.
IMF: Ukrayna’daki savaşın dünya ekonomisine ciddi etkileri olacak!
Uluslararası Para Fonu (IMF) Ukrayna’daki savaşın küresel ekonomi üzerinde ciddi etkileri olacağını söyledi.
MF tarafından cumartesi günü yapılan açıklamada, “Durum oldukça değişken ve büyük bir belirsizliğe işaret etse de ekonomik sonuçları halihazırda ciddi görünüyor.” ifadeleri kullanıldı.
Ukrayna’daki savaşın enerji ve tahıl fiyatlarını artırdığını belirten IMF, Rusya’ya yapılan yaptırımlar ve komşu ülkelere akın eden bir milyondan fazla Ukraynalı mültecinin durumuna da dikkat çekti.
Krizin fiyatlar üzerindeki baskının zaten yüksek olduğu bir dönemde ekonomik faaliyetler ve enflasyon üzerinde şok etkisi yaratacağı belirtildi.
Ukrayna’nın 1,4 milyar dolarlık acil durum finansmanı talebinin önümüzdeki hafta onaylanmak üzere genel kurula sunulacağını bildiren açıklamada, Moldova’daki yetkililerle de finansman seçenekleri hakkında görüşüldüğü belirtildi.
Ukrayna önemli ekonomik hasarla karşı karşıya kalacak
IMF’ye göre, Rus işgali nedeniyle altyapısı zarar gören Ukrayna halihazırda önemli bir ekonomik hasarla karşı karşıya.
Finansman ihtiyacını bu aşamada net olarak değerlendirmenin zor olduğunu söyleyen IMF, “Ukrayna’nın ciddi toparlanma ve yeniden inşa maliyetleriyle karşılaşacağı açık.” ifadelerini kullandı.
IMF geçen hafta, 1,4 milyar dolarlık acil durum talebi önümüzdeki hafta görüşülecek Ukrayna’nın IMF’de Haziran ayına kadar 2,2 milyar dolarlık kullanılabilir fonu olduğunu açıklamıştı.
Rusya’ya petrol ambargosu emtia fiyatlarını vurdu
ABD’nın Rusya’nın petrol satışına ambargoyu gündemine alması piyasalarda geniş yankı buldu. Petrolde günlük artış yüzde 10’u bulurken spot altın, bir buçuk yıl sonra 2.000 doları aştı. Nikel, paladyum gibi metallerde rekorlar gelirken buğday başta olmak üzere gıda fiyatlarında da sert artışlar yaşanıyor.
Rusya’nın ham petrol ihracatına ABD’nin yaptırım getirmeyi değerlendiğini açıklaması ve İran ile olan müzekarelerin uzamasının ardından dünya genelinde stagflasyonun başlayacağı kaygılarıyla küresel piyasalarda stresi artırdı. Asya borsalarında satışlar yüzde 3’ün üzerine çıkarken ABD vadelilerinde ise kayıp yüzde 2’ye yaklaştı.
Hisse senetlerindeki sert satışların yanı sıra altın fiyatları da 1,5 yıl sonra ilk kez 2.000 doları aştı. Piyasalarda yaşanan paniğin odak noktasında yer alan brent petrolün varil fiyatı ise Temmuz 2008’den bu yana en yüksek seviyeyi gördü.
Buğday, geçen hafta Chicago Ticaret Borsası’nda haftalık bazda yüzde 40,6 artarak 12,09 dolara çıktı ve 14 yılın zirvesine ulaştı. Buğday, bugün ise 12,45 dolarla Mart 2008’den bu yana en yüksek seviyeyi gördü.
Geçen hafta Chicago Ticaret Borsası’nda 7,82 dolarla Eylül 2012’den itibaren en yüksek seviyeye ulaşan mısırın fiyatı, haftalık bazda da yüzde 14,8 arttı.
Chicago Ticaret Borsası’nda işlem gören soya fasulyesi haftalık bazda yüzde 4,6 ve New York Ticaret Borsası’nda işlem gören şeker de yüzde 10,1 artış kaydetti.
Nikel ve paladyum rekor kırdı
Nikel fiyatları yüzde 20’den fazla yükselerek ton başına 34 bin dolar ile rekor kırdı. Paladyum da bugün yüzde 6’nın üzerinde artarak zirvesini 3 bin 150 dolara taşıdı. Çinko ve alüminyumda da fiyatlar yüzde 5’in üzerinde artıyor. Platin, bakır, gümüş gibi metallerde ise artışlar yüzde 1-2 aralığında.
Gıda fiyatlarında buğdaydaki yüzde 7’lik artışı yüzde 4 ile mısır; yüzde 2,5 ile soya fasulyesi izliyor.
Rusya’ya ambargo gelirse petrol 200 doları geçer
Analistler, “Eğer Batı, Rusya’dan enerji ithalatını durdurur ise bu küresel piyasalar için büyük bir yük olur. Rusya’nın 5 milyon varil/günlük bir petrol arzının piyasaya gelememesi anlamına gelecek böyle bir karar petrol fiyatını 200 dolar/varile yükseltebilir ve küresel ekonomik büyümeyi düşürür” değerlendirmesini yapıyorlar.
Buğday fiyatları, Rusya’nın Ukrayna’yı işgaliyle 9,5 yılın zirvesine yükseldi
Rusya’nın, dünyanın önde gelen ve Avrupa’nın “ekmek sepeti” olarak bilinen Ukrayna’ya yönelik askeri müdahalesiyle emtia fiyatlarındaki yükseliş ivme kazanırken, buğday fiyatları 9,34 dolarla 9,5 yılın zirvesine tırmandı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in, Ukrayna’nın doğusundaki Rusya yanlısı ayrılıkçıların sözde yönetimlerinin tanınmasına dair kararnameyi imzalamasıyla derinleşen krizin ardından tarım emtiasında gözlenen yükseliş, Rusya’nın Ukrayna işgalini resmen başlatmasıyla ivme kazandı. İşgalle birlikte, Rusya ve Ukrayna’nın üretimdeki ağırlığı nedeniyle buğday, emtia piyasalarında ana aktör oldu.
Enerji fiyatlarındaki yükselişler de dikkati çekerken, Rusya’nın metal üretiminde sahip olduğu önemli rol nedeniyle bakır, alüminyum ve nikel gibi metal fiyatlarındaki yukarı yönlü hareket de ivme kazandı.
Buğday fiyatları, Rusya’nın Ukrayna’yı işgale başlamasıyla 9,34 dolarla Ağustos 2012’den bu yana en yüksek seviyeyi gördü. Bugün yüzde 6’ya yakın yükselen buğday fiyatları, haftalık bazda yüzde 16,3, yılbaşına göre ise yüzde 21,3 artış kaydetti.
Buğday geçen yılı da yüzde 20,3 yükselişle tamamlamıştı. Buğday fiyatlarının geçen yıl artmasında talebin artmasına karşın üretim tahminlerindeki azalış, ihracatın artması, arza yönelik endişeler ve olumsuz hava koşularının üretimi etkilemesi etkili olmuştu.
Analistler, Rusya ve Ukrayna’nın dünya buğday ihracatında önemli bir role sahip olduğunu vurgulayarak, iki ülke arasındaki çatışmanın buğday arzını olumsuz etkileyebileceği, fiyatlardaki yukarı yönlü baskının sürebileceğini söyledi.
Analistler, Rusya ve Ukrayna’nın dünya buğday ihracatında önemli bir role sahip olduğunu vurgulayarak, iki ülke arasındaki çatışmanın buğday arzını olumsuz etkileyebileceği, fiyatlardaki yukarı yönlü baskının sürebileceğini söyledi.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgali: Batı’nın Kremlin’e uygulayacağı yeni yaptırımlar neler olabilir?
Batılı ülkeler, Rus ekonomisi ile bankacılık sistemlerini zor duruma sokmak ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yakın çevresini cezalandırmak için birtakım yaptırımlar uygulamaya başladı. Peki daha fazlasını yapabilirler mi?
Rusya’nın geçen hafta Ukrayna’yı işgal etmesi sonrası ABD, İngiltere ve Avrupa Birliği (AB) üyeleri dahil 20’den fazla ülke birlikte hareket ederek Rusya’ya karşı ekonomik yaptırımlar uygulamaya başladı, Rus bankalarını küresel finans sisteminden dışladı.
Bu uygulamalar, Rus rublesinin hızla değer kaybetmesine neden oldu.
ABD, yaptırımlarının Rusya’daki banka varlıklarını yüzde 80 oranında etkilediğini açıkladı. AB yetkilileri ise kendi yaptırımları için bu oranın yüzde 70 olduğunu söylüyor.
Batılı ülkeler aynı zamanda Rusya’nın mikroçip ve lazer teknolojilerine erişimini kısıtladı, kripto para ile bağlantılarını kesti.
Bütün bu uygulamalar Putin’in bugüne kadar karşılaştığı en zorlayıcı yaptırımlar paketini oluşturuyor.
Anlistler ise Batı ülkerinin bu yönde devam ederek yeni yaptırımlar açıklamasını bekliyor. Farklı teknolojilerin ticareti engellenebilir ve yeni firmalar kara listeye eklenebilir.
Örneğin, ABD Çarşamba günü yeni bir kararla petrol arıtma ekipmanı ticaretini hedef almaya başladı.
Yeni Amerikan Güvenik Merkezi’nin Enerji, Ekonomi ve Güvenlik Programı direktörü olan Emily Kilcrease, “Bu tür kısıtlayıcı uygulamalara devam etmek mümkün. Henüz 10 üzerinden 7 seviyesindeyiz” diye konuştu.
Enerji istisnası
BP ve Apple gibi birçok Batılı firma, Rusya’daki faaliyetlerini azaltıyor ya da ülkeden tamamen çekiliyor.
Ancak şimdilik, doğalgaz ve petrol gibi birçok sektörde ticaret devam edebiliyor.
Batı ülkeleri, enerji sektörlerinde yaptırım uygulamaya şimdilik çekimser yaklaşıyor, tüketici fiyatlarında ciddi artış yaşanmasından endişeleniyor. Avrupa, doğalgaz ihtiyacının yaklaşık yüzde 40’ını, petrol ihtiyacının ise yüzde 30’unu Rusya’dan karşılayor.
Ancak Rusya’nın Ukrayna işgali devam ettiği müddetçe AB ve ABD’nin üzerindeki baskı artıyor.
Tufts Üniversitesi Fletcher Okulu’nda profesör ve Rus ekonomisi uzmanı olan Christopher Miller, “Yakında artık Rusya’dan enerji temin etmenin siyasi olarak savunulacak bir tarafı kalmayacak” dedi ve ekledi:
“Zaten Batılı liderler için şimdiye kadar bunu savunmak çok zor oldu. Rus askerlerin Ukrayna’yı işgale devam etmesiyle daha da zorlaşacak.”
Enerji alanında dengeyi tutturmak zor olacak gibi görünüyor.
Washington merkezli Peterson Uluslararası Ekonomi Enstitüsü düşünce kuruluşunda kıdemli araştırmacı Jeffrey Schott, Rus ekonomisinin tamamen çökmesini engelleyen şeyin gaz ve petrol ticareti olduğunu, bu alanda uygulanan yaptırımların ise Rusya’nın daha sert tepki vermesine yol açabileceğini düşünüyor.
Schott, “Rusya’ya uygulanan ekonomik baskı seviyesi çok yüksek. Eğer bu artırılırsa Putin daha sert siber veya askeri saldırılarla yanıt verebillir” diye konuştu.
Rusya’nın olası tepkisinin yanı sıra enerji fiyatlarında da ciddi artış yaşanabilir.
Batılı müttefikler bu hafta stratejik petrol rezervlerinden 60 milyon varil temin edeceğini, bunun yarısının ABD’den alınacağını açıkladı. Ancak bu hareketin fiyat artışlarını sadece geçici olarak rahatlatacağı düşünülüyor.
Emily Kilcrease ise Batı ülkeleriyle ticaretinin sonlandırılması durumunda Rusya’nın küresel pazarda satış fiyatlarını yükselterek dayanabileceğini düşünüyor.
Kilcrease, “Enerji alanında uygulanacak yaptırımların Rusya’yı nasıl etkileyeceğini düşünmek lazım. Onlara gerçekten zarar verecek mi, tam olarak bilmiyoruz” diye konuştu.
Yaptırımların şimdiki etikisi
Son bir haftadır açıklanan yaptırımların halihazırda Rusya’da büyük bir etkisi oldu.
Moskova’da bu hafta iki büyük hisse senedi endeksinde yüzde 20’den fazla düşüş yaşandı. Rus rublesinin dolara karşı yaşadığı düşüş ise Rusya’da halihazırda artmakta olan fiyatlarla mücadele eden halkın yaşam şartlarını ciddi şekilde zorlaştırmaya başladı.
Capital Economy adlı danışmanlık şirketi, uygulanan yaptırımların Rusya ekonomisini bu yıl içinde yüzde 15 oranında küçültebileceğini tahmin ediyor.
Ancak uzmanlar, yaşanan zorlukların Rusya ile sınırılı olmadığını da söylüyor.
Küresel petrol fiyatlarında Şubat ayının başından bu yana yüzde 10 oranında artış yaşandı ve uzmanlar bir süre bu seviyede seyretmesini öngörüyor.
Aynı zamanda Ukrayna ve Rusya, dünyadaki toplam buğday ihracatının yüzde 30’unu, mısırın yüzde 19’unu, ayçiçeğin ise yüzde 80’ini karşılıyor. Bunun dünya ülkeleri üzerinde ciddi etkisi olabileceği ifade ediliyor.
Rusya ile yakın ekonomik bağları olan, Kazakistan gibi ülkeler de yaptırımlardan etkileniyor.
McGill Üniversitesi’nde Rus ve Sovyet tarihi profesörü olan Kristy İronside, “Yaptırımların en büyük sorunu da bu, tek bir yeri etkilemiyorlar ve birçok yan etkileri oluyor. Siyasetçilerin bunu çok iyi düşünmesi gerekiyor” dedi.
Yaptırımların müzakereler üzerinde etkisi
Rusya daha önce de ekonomik izolasyon yaşadığı için yaptırımların Putin’in kararlarını nasıl etkileyeceği, müzakereleri nasıl etkileyeceği bilinmiyor.
Profesör İronside, “Rusya’da halk oldukça normal bir yaşam standartı sürdürmeye devam edebildiği ve emeklilik maaşlarını alabildiği sürece bir etkisi olur mu bilmiyorum” dedi.
Profesör Miller ise yaptırımların Ukrayna müzakarelerinde Putin’in duruşunu değiştirmekte başarılı olmayacağını düşünüyor.
Ancak Miller, yaptırımların Putin’i daha savunmasız bir hale getirebileceği görüşünde:
“Rusya’nın önümüzdeki birkaç yıl boyunca ekonomik görünümü elbette olumsuz etkilenecek. Böylece hükümetin uluslararası savaş girişiminin yanı sıra ülke içinde kontrol sağlaması zorlaşabilir. Hedefimiz de bu olmalı.”
Rusya’ya ürün ve hizmet satışını durduran şirketler
Enerji:
- BP
- Shell
- ExxonMobil
- Equinor
- Total Energies
- Engie
- TotalEnergies
- Uniper
Ulaşım ve taşımacılık
- Boeing
- Maersk
- Safran
- Fedex
- UPS
- Delta Air Lines
Otomotiv
- General Motors
- Volvo
- Daimler Truck
- Mercedes-Benz Group
- Harley Davidson
- Renault
- Rolls-Royce
- Mitsubishi Motor
- Toyota
- Honda
- Mazda
Eğlence ve teknoloji
- Disney
- Warner Media
- Sony Pictures
- Meta (Instagram – Facebook)
- YouTube
- Snap
- Intel
- AMD
- Netflix
- Apple
- Dell
- Nokia
- Spotify
- Microsoft
Spor
- FIFA
- UEFA
- Uluslararası Olimpiyat Komitesi
- Dünya Tekvando Federasyonu
- Uluslararası Judo Federasyonu
- FIA
- Uluslararası Tenis Federasyonu
- Uluslararası Buz Hokeyi Federasyonu
- Uluslararası Voleybol Federasyonu
- ve diğer tüm sporlar..
Finans
- Visa
- Mastercard
- American Express
- SBI Holdings
- HSBC
- Nasdaq
- BlackRock
- Goldman Sachs
Diğer sektörler
- BASF
- Nike
- Adidas
- Coca-Cola
- Danone
- Metro
- Nestle
- McDonald’s
- Japan Tobacco
- Marubeni
- Airbnb
- Etsy
- H&M
ve daha nicesi…